Drukuj

Zagadnienie budowania relacji między sferą funkcjonowania osobistego (szczególnie rodzinnego) a życiem zawodowym jest obecnie bardziej aktualne niż kiedykolwiek. Znane od wielu lat zjawiska związane ze zmieniającymi się wymaganiami w kluczowych obszarach ludzkiej aktywności, dostrzegalnym zacieraniem się granic oraz przenikaniem się ról tradycyjnie im przypisywanych zyskały w roku 2020 zupełnie nowy wymiar. Problemy, które jeszcze kilkanaście miesięcy wcześniej były przedmiotem dociekań stosunkowo wąskiej grupy badaczy, stały się nagle realnymi i odczuwalnymi doświadczeniami większości. Związany z sytuacją pandemiczną lockdown, powodujący wymuszoną i przyspieszoną integrację życia rodzinnego, osobistego oraz zawodowego u wielu osób, wyzwolił i wzmocnił cały wachlarz powiązanych ze sobą zjawisk, reakcji i zachowań. Pogłębiona refleksja nad tym, gdzie kończy i zaczyna się praca, a gdzie życie rodzinne, w jaki sposób godzi się oba obszary, w jaki sposób one się przenikają, wreszcie co i dlaczego jest ważne, dotyczy już nie tylko wąskiego kręgu badaczy tej problematyki, ale w sposób naturalny staje się udziałem wielu osób. Tak więc opisywane przez badaczy procesy nabrały nowej jakości zarówno w odniesieniu co do ich zakresu jak i istoty, głębi samych problemów.

Warto podkreślić, że temat wzajemnych interakcji między pracą zawodową a życiem rodzinnym i osobistym jest przedmiotem dociekań i aktywności badawczych, koncepcyjnych oraz wdrożeniowych od wielu lat. W podejściach można wyodrębnić wiele koncepcji teoretycznych i rozwiązań praktycznych, odwołujących się do różnych, częściowo odmiennych, modeli myślowych, kierunk ów podejmowanych prac, uwzględniających wiele aspektów i perspektyw badawczych, oraz zakładanych celów.

Przez wiele lat rozłączność sfery życia rodzinnego i zawodowego gwarantowana była tradycyjnym podziałem ról, oddzieleniem pracy od domu – struktur, które pozostawały w znacznej mierze niezależne od siebie. Współcześnie role kobiet i mężczyzn, ich wielość, różnorodność i złożoność oraz czas poświęcony na ich realizację coraz bardziej zacierają dotychczas przyjmowane granice. Brak równowagi między pracą a życiem prywatnym wiąże się z wieloma negatywnymi konsekwencjami. Dotykają one zarówno pracownika, jego bliskich, jak również oferujące pracę instytucje.

Podstawą do projektowania działań równoważenia obu sfer aktywności jest odpowiednie rozpoznanie pozwalające na podejmowanie ukierunkowanych działań praktycznych. W literaturze dominuje teza głosząca nieuchronność konfliktu między życiem rodzinnym a pracą. Wyróżnia się przy tym 2 odrębne, ale powiązane ze sobą konflikty:

- konflikt praca–rodzina
- konflikt rodzina–praca